Mieczysław Surzyński (1866–1924), tworząc zbiór Rok w pieśniach sakralnych op. 42, zwrócił uwagę na ogromny potencjał tkwiący w melodiach polskich pieśni kościelnych. Wśród 59 kompozycji tegoż twórcy odnajdujemy różne rodzaje preludiów chorałowych, w których melodia pieśni została opracowana na wielorakie sposoby, z wykorzystaniem wielu technik. W wielu swoich preludiach Surzyński dąży do uzyskania charakteru muzycznego, […]
Opisany w tytule okres to wyjątkowy czas w historii rozwoju europejskiej muzyki liturgicznej. Oparte na tradycji ideały Kirchenstil obowiązywały zarówno w nauczaniu kompozycji, jak i w dyskursie teoretycznym, wyznaczając standardy współczesnych stylów kompozytorskich. Zgodnie z nimi, utwory pisane na potrzeby liturgii powinny cechować się prostotą i uroczystością, a jednocześnie być wzniosłe i poważne. Analizując rozwój […]
Dzieła Piotra Mossa, jednego z czołowych polskich kompozytorów XX i XXI wieku, przyciągają uwagę bogatą różnorodnością form i gatunków muzycznych. Artysta tworzy zarówno muzykę autonomiczną, jak i tę określaną jako „użytkowa”. Jego artystyczne korzenie sięgają bardziej literatury, poezji i teatru niż samej muzyki. Być może właśnie dlatego w jego twórczości odczuwalna jest „narracyjność”. Nie jest […]
Badanie piosenek o Bydgoszczy stanowi złożony problem. Podstawowy materiał dotyczący tego tematu obejmuje bowiem ponad czterdzieści utworów stworzonych w różnych okresach, od lat 30. XX wieku do czasów współczesnych. Odzwierciedla on wszystkie problemy związane z piosenką na przestrzeni jej historii, która w Polsce sięga okresu międzywojennego. Jedyną wspólną kategorią pozwalającą nam rozpatrywać te utwory, jest […]
Twórczość Zygmunta Mycielskiego, skupiona głównie na symfoniach i pieśniach (a w latach 80. na większych formach wokalno-instrumentalnych), jest uzupełniona kilkoma kompozycjami, które można opisać jako muzykę użytkową. Można je podzielić na muzykę: stworzoną do słuchowisk radiowych (1), napisaną na potrzeby filmu (2), teatru (3) oraz dla amatorów (4). Powstanie tych kompozycji jest przede wszystkim związane […]
Artykuł porusza najważniejsze wątki z pracy licencjackiej o tym samym tytule, dotyczącej mało znanego II Koncertu skrzypcowego „Góralskiego” Jana Adama Maklakiewicza. Materiały wykorzystane podczas badań to jedyne archiwalne nagranie z 2021 roku oraz niepublikowany rękopis partytury utworu. Kilka informacji dostępnych na temat tego utworu znajduje się w biografii kompozytora, napisanej przez Marię Wacholc. Ze względu […]
Muzykę użytkową definiuje się ogólnie jako naukę o wykonawstwie muzycznym, w odróżnieniu od studiów nad teorią muzyki. W artykule podjęto próbę zbadania muzyki użytkowej z perspektywy kompozytora, omawiając znaczenie funkcji utworu oraz to, czy ostatecznym celem twórcy jest zawsze wykonanie jego dzieła. Odpowiedź na to pytanie może wydawać się dość oczywista, jednak często kompozytorzy i […]
Powstały w latach 2013-2015 cykl Dwunastu interludiów Bohdana Riemera stanowi jedno z najnowszych i godnych uwagi dzieł tego kompozytora. Pierwsze z miniatur powstały rok po ukończeniu przez Riemera pracy teoretycznej Układy przestrzenne struktur zwierciadlanych w dwunastodźwiękowym stroju temperowanym, podsumowującej poszukiwania kompozytora w sferze organizacji materiału dźwiękowego. Możliwe więc, że Interludia stanowią dźwiękowe zwieńczenie tych badań. […]
Choć Zofia Lissa jest pamiętana głównie jako propagatorka socrealizmu, jej poglądy i teorie muzyczne wciąż stanowią przedmiot dyskusji. W przeciwieństwie do jej ideologii, nie straciły one na aktualności. Bliższe badania ujawniają, że Lissa pracowała nad szerokim zakresem tematów, w tym, szczególnie przed II wojną światową, nad rozwojem muzykalności dzieci. Potwierdzają to artykuły opublikowane w czasopismach […]
W artykule O polską pieśń masową (“Odrodzenie” 1947) Zofia Lissa zilustrowała przykład wykorzystania muzyki przez producentów i marketerów do regulacji rynku. Jej rezerwa wobec takiej muzyki i takiego przyziemnego jej zastosowania jest w tym tekście wyraźna. Dlatego nie dziwi, że w swoim podsumowaniu napisała: “Ale czy nie lepiej – pieśń w służbie wychowania i podniesienia […]
Article Defined or Undefined: The Gradual Process of Value Formation applies the idea of rationality and the revised tripartite model to John Cage’s Solo for Piano to investigate rationalisation in this musical work. The finding suggests that the graphic notations require bilateral participation from John Cage and the performer – Cage developed paper imperfections to semi-determinate […]
Duński kompozytor Rued Langgaard (1893-1952) nie jest znany szerszej publiczności, a jego całkiem bogaty dorobek (zarówno, jeśli chodzi o liczbę utworów, jak i ich ciężar gatunkowy) pozostaje w cieniu twórczości Carla Nielsena. Nie zyskał popularności nawet we własnym kraju ze względu na ultrakonserwatywną postawę i neoromantyczny język większości dzieł, anachroniczny wobec modernistycznych trendów pierwszej poł. […]
ROZDZIAŁ II II.1. Problematyka tworzenia instrumentów wirtualnych na przykładzie fortepianu historycznego J. F. Marty Instrumenty wirtualne coraz częściej zastępują żywych wykonawców, więc z tego powodu żywi wykonawcy żywić mogą do nich urazę. Jednak wykorzystywanie ich w pracy kompozytorskiej jest bardzo pomocne – pozwalają znacznie szybciej uzyskać zadowalający efekt brzmieniowy bez konieczności organizacji sesji nagraniowej. Jest […]
ROZDZIAŁ IV IV. 2. Wyniki analizy 1. Pomiar właściwości ataku dźwięku na różnych poziomach dynamicznych We wszystkich fortepianach stopień dynamiczny wpływa na ilość wyższych harmonicznych i pojawienie się częstotliwości nieharmonicznych, np. związanych ze stukiem mechanizmu. Wpływ ten jednak przybiera różne rozmiary. Jak zostało to zaobserwowane przez pianistów biorących udział w badaniu porównawczym, najmniejszą rozpiętość dynamiczną […]
CZYTAJ DALEJ…. SPIS TREŚCI Wstęp Rozdział I I.1. Wybór i opis fortepianów Rozdział II II.1. Problematyka tworzenia instrumentów wirtualnych na przykładzie fortepianu historycznego J. F. Marty Rozdział III III.1. Metodyka badania porównawczego fortepianów w zakresie wykonawczym III.2. Ankieta. Porównanie fortepianów od strony wykonawczej III.2.A. Pytania wstępne III.2.B. Ankieta po grze na fortepianie J. F. Marty […]
ROZDZIAŁ III III.4. Ankieta dla słuchaczy Wśród studentów Akademii Muzycznej w Bydgoszczy oraz chętnych z zewnątrz przeprowadzane są badania w formie multimedialnej ankiety internetowej, dotyczące nagrań zrealizowanych przez trójkę wykonawców na trzech fortepianach – Walter, J.F. Marty oraz Pleyel. Przygotowanych zostało 18 przykładów dźwiękowych: Nr Kompozytor Tytuł utworu Fortepian Wykonawca 1 K. Szymanowski Mazurek nr […]
Gatunki muzyczne, które już w czasach II awangardy nie stanowiły dla kompozytorów jedynie zbiorów utrwalonych tradycją reguł, inspirują współczesnych twórców do poszukiwania nowych form ekspresji artystycznej. Potwierdzeniem tego stanu rzeczy są liczne koncerty fortepianowe kompozytorów polskich powstałe na przełomie XX i XXI wieku. W załączonym referacie przedstawiam założenia stylistyczne i estetyczne Chamber Piano Concerto Agaty Zubel z 2018 roku. […]
WSTĘP Założeniem projektu było zbadanie, opisanie i zaprezentowanie w formie naukowej i artystycznej cech dźwiękowych najcenniejszych instrumentów z tzw. Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego, znajdującej się w Pałacu Starym w Ostromecku /k. Bydgoszczy na tle dwóch europejskich marek z końca XVIII i początku XIX wieku – Waltera i Pleyela. Na potrzeby projektu zakupione zostały […]
ROZDZIAŁ III III.2.C. Ankieta po grze na fortepianie Walter Mariusz Klimsiak 1. Pierwsze wrażenia z gry. Ocena komfortu, przyjemności z gry, odczucia subiektywne. Miałem możliwość go już wcześniej “dotykać”, ale w międzyczasie pojechał jeszcze do pracowni na poprawki. Jak dla mnie bardzo przyjemny instrument, dużo bardziej komfortowy niż Marty. Przede wszystkim wyrównany. Jest jednak spora […]
Podsumowanie Głównym celem badań porównawczych fortepianów historycznych wśród wykonawców było zapoznanie się z ze specyfiką zabytkowych instrumentów – rozmaitych niuansów, które sprawiają, że gra na fortepianach historycznych jest nieco inna, wymaga określonych zachowań. Zaproszeni do udziału w badaniu wykonawcy podzielili się swoimi spostrzeżeniami, które mogą być cennym źródłem wiedzy dla innych pianistów, a także mogą […]
ROZDZIAŁ IVSzczegółowa analiza porównawcza brzmienia fortepianów IV.1. Metodologia badania. Aby możliwe było porównanie brzmienia kopii fortepianów Waltera, Pleyela oraz odrestaurowanego, zabytkowego Marty’ego, nagrane zostały próbki pojedynczych dźwięków każdego instrumentu na różnych stopniach dynamicznych oraz z użyciem dostępnych w poszczególnych modelach modyfikatorów – moderatorów, registrów, pedałów, dźwigni. W ramach tego porównania chcieliśmy zbadać przede wszystkim różnice […]
ROZDZIAŁ III III.2.C. Ankieta po grze na fortepianie Pleyel Mariusz Klimsiak 1. Pierwsze wrażenia z gry. Ocena komfortu, przyjemności z gry, odczucia subiektywne. Sam ten model jest cięższy niż bym się spodziewał. Jest wygodny, natomiast ja lubiłem jak Pleyel był bardziej wymagający i lżejszy. Jednak jest to bardzo dobry instrument. 2. Jak można by określić […]
ROZDZIAŁ III III.1. Metodyka badania porównawczego fortepianów w zakresie wykonawczym Do badania zaproszeni zostali wykładowcy bydgoskiej Akademii Muzycznej: dr hab. Mariusz Klimsiak, prof. AM, dr hab. Bartłomiej Wezner, prof AM oraz prof. dr Krzysztof Herdzin. Zadaniem wykonawców było zagranie na wskazanych instrumentach tych samych utworów i podzielenie się swoimi subiektywnymi spostrzeżeniami dotyczącymi różnych aspektów technicznych, […]
Webinarium Improwizacji Organowej O roli polifonii, harmonii oraz techniki gry w improwizacji organowej Dr hab. Tomasz Orlow (Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy) Webinarium Improwizacji Organowej Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy Wydział Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej, Specjalność Improwizacja Organowa Maj 2022 W roku akademickim 2022/2023 w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego […]
Spotkanie z cyklu W foyer przy kawie Agnieszka Kostrzewa Hanna M. Łopatyńska Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy 05.01.2022 r. Podczas trzeciego spotkania z cyklu W foyer przy kawie o rzeczach niezwykłych opowiadają badaczki tradycji: Agnieszka Kostrzewa oraz Hanna Łopatyńska z Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu. Kujawy to region obfitujący w […]
Looking back, it seems quite subversive that, in an over 100-year history of radio broadcasting, opera turned out to be an important music genre, even though, due to its audiovisual nature, it cannot be presented in its original version through a medium that communicates by sound alone. Opera and the rise of radio In France, […]
My school years were a time when music was listened to from the radio, tapes or vinyl records. Over the years, CDs appeared, and for some time now we have had access to almost everything that has ever been recorded: it is enough to type the appropriate phrase into an Internet search engine. We got […]
It was during the second half of the 20th century that Polish composers became interested in radio opera. The first form of artistic expression of this kind known today is Aleksander Tansman’s Le serment: episode lyrique (The Oath: a lyrical episode), which is a dramatic adaptation of Honoré de Balzac’s novel Le grande bretèche. The […]