Badanie piosenek o Bydgoszczy stanowi złożony problem. Podstawowy materiał dotyczący tego tematu obejmuje bowiem ponad czterdzieści utworów stworzonych w różnych okresach, od lat 30. XX wieku do czasów współczesnych. Odzwierciedla on wszystkie problemy związane z piosenką na przestrzeni jej historii, która w Polsce sięga okresu międzywojennego. Jedyną wspólną kategorią pozwalającą nam rozpatrywać te utwory, jest „kategoria miejsca”.
Analizując piosenki o Bydgoszczy stworzone na przestrzeni stu lat, warto zwrócić uwagę na dwie ważne cechy tego repertuaru. Po pierwsze, najlepsze, najbardziej interesujące artystycznie (niezależnie od stylu muzycznego) utwory są wspierane przez środowiska artystyczne, które stymulują ich powstawanie i zapewniają ich odbiór. Są one elementem integrującym społeczność poprzez podkreślanie poczucia przynależności do danego miejsca oraz wyrażanie określonych emocji i wrażeń. Po drugie, w repertuarze tym można dostrzec zmiany stylistyczne typowe dla różnych okresów, dotyczące tekstu, muzyki, aranżacji i stylu wykonania. Jedno pozostaje niezmienne – dominuje sentymentalność, w różnych odcieniach, często wyrażana tęsknotą za ojczyzną, podziwem dla uroków miasta pełnego zieleni oraz, oczywiście, rzeki Brdy przepływającej przez miasto.
Aleksandra Kłaput-Wiśniewska, Na falach Brdy. Piosenki o Bydgoszczy,
w: [e-publikacja] „Muzyka ma różne przeznaczenia”. Formy i funkcje muzyki użytkowej, red. Aleksandra Kłaput-Wiśniewska, Barbara Mielcarek-Krzyżanowska, Wydawnictwo Akademii Muzycznej imienia Feliksa Nowowiejskiego SAGITTARIA, Bydgoszcz 2023, s. 109-130.
