Przedstawiona praca omawia zagadnienia dotyczące wykorzystania literatury muzycznej XX i XXI wieku na lekcjach kształcenia słuchu. Poruszam w niej problematykę związaną z recepcją muzyki współczesnej zarówno na polu estetyki, jak i specjalistycznego kształcenia w szkolnictwie muzycznym, ze szczególnym uwzględnieniem szkolnictwa drugiego stopnia. Zagadnienia dotyczące odbioru twórczości ostatniego stulecia opracowałem, mając na względzie aspekt historyczny i związane z nim przemiany stylistyczne oraz rozwój technik kompozytorskich. W analizie uwzględniłem nie tylko przełomy następujące w XX stuleciu, ale odwołałem się też do epok wcześniejszych, próbując ująć problem recepcji dzieła muzycznego możliwie ogólnie – od średniowiecza po dzień dzisiejszy. Starałem się wykazać, że rewolucyjne zmiany w okresie ostatnich stu lat są w zasadzie konsekwencją procesów zachodzących na gruncie muzyki od bardzo dawna, w myśl filozoficznej koncepcji historycznej konieczności prezentowanej przez filozofa Drugiej Awangardy Theodora Adorno.
W kolejnych rozdziałach omówiłem różne koncepcje i podejścia w nauczaniu percepcji współczesnego języka muzycznego i tzw. atonalności w szkolnictwie muzycznym. Ujęcia metodologiczne prezentowane przez różnych autorów często wychodzą z odmiennych, przeciwstawnych założeń – od stopniowego przechodzenia od muzyki tonalnej do atonalnej, poprzez metody interwałowe i strukturalne, aż po podejście sonorystyczne.
Dokonałem także przeglądu różnych propozycji wydawniczych z zakresu kształcenia słuchu, istniejących na polskim rynku wydawniczym i szeroko omawianych w literaturze przedmiotu przez metodyków.
Ostatnim etapem niniejszej pracy są wyselekcjonowane przykłady z literatury muzycznej mogące posłużyć jako dyktanda podczas codziennej, szkolnej praktyki na poziomie drugiego stopnia.
Mateusz Wiśniewski kompozytor i teoretyk muzyki. Urodził się 7 sierpnia 1978 roku w Sochaczewie. W latach 2002-2005 studiował muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim, a w roku 2010 ukończył Akademię Muzyczną im. Kiejstuta i Grażyny Bacewiczów w Łodzi. Podjął także studia w dziedzinie kompozycji i teorii muzyki na Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, które zwieńczył dyplomem w 2024 roku. Jest animatorem życia muzycznego w rodzimej miejscowości, prowadzi działalność artystyczną i pedagogiczną.
Portret autorstwa Weroniki Kszczot
